Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło dwa nowe nabory w ramach Platformy Technologii Strategicznych dla Europy – STEP, obejmujące obszar czystych i zasobooszczędnych technologii. Przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe mogą ubiegać się łącznie o 300 mln zł dofinansowania na projekty badawczo-rozwojowe finansowane z Funduszy Europejskich.
Celem programu jest wzmocnienie niezależności technologicznej Unii Europejskiej i ograniczenie zależności od rynków zewnętrznych.
– Europa wciąż w znacznym stopniu polega na dostawach spoza UE, zwłaszcza w sektorze czystej energii – podkreśla prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR. – Przykładowo, aż 84% światowej produkcji paneli fotowoltaicznych odbywa się w Chinach, gdzie zlokalizowanych jest osiem z dziesięciu największych fabryk. Z kolei w branży energetyki wiatrowej pojawia się coraz więcej wyzwań związanych z recyklingiem zużytych komponentów turbin, których żywotność sięga 20–30 lat. W Niemczech pierwsze instalacje tego typu właśnie osiągają koniec eksploatacji, co tworzy nowe potrzeby technologiczne – dodaje Małachowski.
Profesor zaznacza, że import technologii spoza Europy nie jest trwałym rozwiązaniem dla potrzeb transformacji energetycznej. Właśnie dlatego Komisja Europejska powołała inicjatywę STEP, której jednym z kluczowych celów jest rozwój innowacyjnych, zasobooszczędnych i niskoemisyjnych technologii. STEP ma pobudzić potencjał innowacyjny Europy, umożliwić uniezależnienie się od importu strategicznych technologii oraz wesprzeć budowę silnego, konkurencyjnego sektora energetycznego na Starym Kontynencie.
Inicjatywa koncentruje się również na rozwoju europejskich łańcuchów wartości i wzmacnianiu bezpieczeństwa gospodarczego, m.in. poprzez specjalizację poszczególnych krajów w produkcji czy recyklingu konkretnych komponentów. Dzięki STEP Europa ma stać się bardziej odporna na globalne wyzwania – klimatyczne, gospodarcze i geopolityczne.
Zielone technologie dla Europy
W ramach naborów prowadzonych przez NCBR o wsparcie mogą ubiegać się firmy oraz ich konsorcja z innymi przedsiębiorstwami, jednostkami badawczymi lub organizacjami pozarządowymi działającymi w Polsce.
Program obejmuje szerokie spektrum obszarów technologicznych, w tym:
- technologie słoneczne (fotowoltaika, systemy CSP),
- technologie energii wiatrowej i morskiej,
- technologie baterii i magazynowania energii,
- pompy ciepła i geotermię,
- technologie wodorowe (elektrolizery, ogniwa paliwowe),
- biogaz i biometan,
- wychwytywanie i składowanie CO₂,
- technologie sieci elektroenergetycznych i cyfryzacji,
- technologie cyklu paliwowego w energetyce jądrowej,
- alternatywne paliwa i źródła energii wodnej,
- technologie biomasy i gazu z odpadów,
- efektywność energetyczną systemów ciepłowniczych,
- paliwa odnawialne niebiologicznego pochodzenia,
- biotechnologie klimatyczne i energetyczne,
- technologie dekarbonizacji przemysłu,
- transport i wykorzystanie CO₂,
- napędy wiatrowe i elektryczne w transporcie,
- oraz inne technologie jądrowe i odnawialne.
Dwie ścieżki do sukcesu
NCBR przewidziało dwie ścieżki finansowania projektów badawczo-rozwojowych w ramach STEP:
- Ścieżka A – projekty wnoszące na rynek UE innowacyjne, nowoczesne lub przełomowe rozwiązania o wysokim potencjale gospodarczym (konieczne połączenie co najmniej dwóch z tych elementów).
- Ścieżka B – projekty ukierunkowane na zmniejszenie strategicznej zależności Unii od dostaw spoza Europy.
Budżet programu to 300 mln zł, po 150 mln zł na każdą ze ścieżek. Finansowanie pochodzi z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki.
Terminy naborów:
- Ścieżka A (Innowacyjność) – od 6 października do 14 listopada 2025 r. (do godz. 16:00),
- Ścieżka B (Strategiczna niezależność) – od 29 września do 12 listopada 2025 r. (do godz. 16:00).
Poza projektami B+R, w ramach inicjatywy STEP możliwe jest także uzyskanie finansowania inwestycji infrastrukturalnych, takich jak budowa linii produkcyjnych czy modernizacja zakładów – w tym przypadku wnioski będą przyjmowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP).
Nabory prowadzone przez NCBR realizowane są w ramach Priorytetu 5 – „Wsparcie projektów realizujących cele inicjatywy STEP” programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki.
Więcej informacji i dokumenty naborów:
