Senat jednogłośnie przyjął nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii, sugerując wprowadzenie pewnych poprawek. Kluczowa poprawka precyzuje zasady dotyczące produkcji energii odnawialnej w ramach tzw. „cable poolingu”.
Najnowsza modyfikacja ustawy o odnawialnych źródłach energii została zatwierdzona przez Sejm trzy tygodnie temu. Żaden z obecnych na posiedzeniu posłów nie głosował przeciwko, jednak 10 posłów (wszyscy związani z Konfederacją i klubem Wolnościowcy) wstrzymało się od głosu.
Następnie Senat podjął się rozpatrzenia przyjętej wcześniej przez Sejm nowelizacji ustawy o OZE. W piątek, wyższa izba parlamentu zaakceptowała ustawę, przy czym wszyscy obecni na posiedzeniu senatorowie zagłosowali za jej przyjęciem.
Senat jednocześnie zalecił wprowadzenie kilkudziesięciu poprawek. Kluczową zmianą dotyczącą koncepcji cable poolingu, która pozwala na współdzielenie przyłącza do sieci przez elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne.
Współdzielenie infrastruktury sieciowej, zwłaszcza przez źródła wiatrowe i fotowoltaiczne, może stanowić znaczący impuls dla rozwoju inwestycji w OZE w Polsce, zwłaszcza w obliczu rosnących trudności z uzyskaniem warunków przyłączenia do sieci dla nowych projektów.
Zgodnie z senacką poprawką, producenci energii, którzy chcą dzielić przyłącze do sieci, będą musieli zawrzeć porozumienie określające m.in. który z nich będzie składania wniosku o warunki przyłączenia.
Nowa poprawka w ustawie dotyczącej odnawialnych źródeł energii, obecnie procedowana w parlamencie, wprowadza szereg zmian mających wpływ na rynek energii odnawialnej. Większość tych zmian wynika z przepisów unijnej dyrektywy o odnawialnych źródłach energii (RED II), która wymagała od państw członkowskich Unii Europejskiej wdrożenia tych przepisów do swojego prawa krajowego do połowy 2021 roku.
Celem nowelizacji, która została opracowana przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, jest między innymi dokładniejsze określenie zasad funkcjonowania klastrów energii oraz wprowadzenie systemowych rozwiązań, które zachęcą inwestorów do zaangażowania się w działalność tego typu podmiotów.
Zgodnie z nowymi przepisami, klastry będą mogły obejmować obszar 1 powiatu oraz 5 sąsiadujących ze sobą gmin, przy czym będą musiały działać na terenie jednego operatora sieci dystrybucyjnej. Dodatkowo, wszystkie klastry będą musiały być zarejestrowane w specjalnym rejestrze prowadzonym przez Urząd Regulacji Energetyki (URE).
Aby zachęcić do działalności w klastrach, wprowadzono preferencje w zakresie rozliczeń za wytwarzaną energię. Energia produkowana i konsumowana przez uczestników klastra będzie zwolniona z opłat związanych z odnawialnymi źródłami energii, kogeneracją, a także związanych ze świadectwami pochodzenia i efektywnością energetyczną. Ponadto, aby zachęcić do większej konsumpcji wytwarzanej energii w obrębie klastra, przewidziano upust od zmiennych składników opłat dystrybucyjnych, jeśli autokonsumpcja przekroczy 60%.
Aby skorzystać z tych zwolnień, klastry będą musiały spełnić określone wymagania. Do końca 2026 roku co najmniej 30% energii produkowanej i wprowadzanej do sieci przez uczestników klastra musi pochodzić z odnawialnych źródeł energii. Łączna moc zainstalowanych instalacji w klastrze nie może przekraczać 150 MW, a klastry muszą być w stanie pokryć co najmniej 40% łącznego rocznego zapotrzebowania odbiorców wchodzących w skład klastra. Ponadto, moc magazynów energii w obrębie klastra musi wynosić co najmniej 2% łącznej mocy instalacji wytwórczych w klastrze.
Zgodnie z nowymi zapisami, hybrydowe instalacje OZE będą musiały działać wyłącznie w połączeniu z magazynem energii.
Nowe regulacje zawarte w obecnie procedowanej nowelizacji wprowadzają także zasady dotyczące umów sprzedaży energii znanych jako PPA (Power Purchase Agreement). Wytwórcy energii z OZE, którzy sprzedają energię na podstawie umowy PPA, będą zobowiązani przekazać najważniejsze informacje o tej umowie do Urzędu Regulacji Energetyki (URE).
W nowych przepisach wprowadza się także zmiany w zakresie funkcjonowania spółdzielni energetycznych, które będą mogły zajmować się także obrótem i magazynowaniem energii z biogazu i biometanu.
Biometan będzie mógł być wprowadzany do sieci dystrybucyjnych lub przesyłowych gazu ziemnego, ale musi spełniać określone wymagania jakościowe ustalone w Prawie Energetycznym. Wytwórcy biometanu uzyskają prawo do rozliczeń w systemie taryfy feed-in premium.
Nowelizacja wprowadza również inne zmiany, takie jak uproszczenie procedur administracyjnych, zwolnienie z pozwolenia na budowę instalacji fotowoltaicznych o mocy do 150 kW oraz utworzenie Krajowego Punktu Kontaktowego OZE. Ministerstwo Klimatu i Środowiska będzie odpowiedzialne za utworzenie dostępnego online Krajowego Punktu Kontaktowego OZE, który będzie wspierał przedsiębiorców w realizacji inwestycji w OZE.
Nowe prawo reguluje również zasady bezpośredniej sprzedaży energii elektrycznej z OZE do odbiorcy końcowego. Nowelizacja wprowadza także mechanizm wsparcia operacyjnego dla źródeł OZE, które po 15 latach korzystania z systemu zielonych certyfikatów nie będą już otrzymywać takiego wsparcia.
W nowej wersji ustawy zwiększa się także maksymalną moc morskich farm wiatrowych, które zostaną zrealizowane w drugim etapie systemu wsparcia dla farm offshore – w ramach aukcji prowadzonych w latach 2025-2031. W tym etapie wsparciem w postaci kontraktów różnicowych objęte zostaną inwestycje o łącznej mocy 12 GW (w stosunku do wcześniejszych planów obejmujących wsparciem projekty o mocy 5 GW).